هدف کلی اکسیژن درمانی حفظ اکسیژن رسانی کافی به بافت ها است در حالی که کار قلبی ریوی را به حداقل می رساند. ماسک اکسیژن یکی از تجهیزات مهم اکسیژن درمانی است. این روزها تهیه ماسک کپسول اکسیژن به منازل نیز راه پیدا کرده است. با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به شما ارائه دهیم و با انواع ماسک اکسیژن، کارایی و ویژگی های آن آشنا شوید.
این روزها با وجود بیماری کرونا، ماسک اکسیژن یکی از تجهیزات پزشکی ضروری برای افراد است. در تعریفی ساده می توان گفت ماسک کپسول اکسیژن یک کالای پزشکی است که به وسیله یک لوله به استوانه اکسیژن متصل می شود. این تجهیز پزشکی بر روی بینی و دهان فردی که در تنفس مشکل دارد قرار می گیرد تا در تنفس کردن به وی کمک شود تا تنفس او به حالت عادی برگردد.
در تعریفی دیگر که در سایت مدیسن نت امریکا (MedicineNet) آمده است به سادگی بیان می دارد ماسک اکسیژن عبارت است از ماسکی که دهان و بینی را می پوشاند و به مخزن اکسیژن متصل می شود و اکسیژن را مستقیما به بیمار می رساند.
انواع مدلهای ماسک اکسیژن
ماسک اکسیژن دارای انواع مختلفی است که با توجه به نوع احتیاج بیمار به میزان اکسیژن دریافتی، انتخاب می شود.
1. ماسک اکسیژن کانولای بینی ( سوند بینی)
این نوع ماسک برای اکسیژن درمانی افرادی که به دریافت غلظت اکسیژنی کم تا متوسط نیاز دارند، مورد استفاده دارد. کانولای استاندارد بینی در جریان تأمین اکسیژن 1 تا 6 لیتر در دقیقه اکسیژن ارائه می دهند. در این روش FiO2 تحت تأثیر میزان تنفس، حجم جزر و مدی و پاتوفیزیولوژی قرار می گیرد. کانولا بینی برای هیپوکسمی شدید (نارسایی تنفسی شدید) توصیه نمی شود زیرا درصد اکسیژن تحویل شده بسیار ناسازگار است. ماسک اکسیژن کانولای بینی برای بیمارانی که دارای الگوی تنفسی نسبتاً پایدار هستند و نیاز به درصد اکسیژن پایینی دارند یا در طی یک عمل جراحی یا تشخیصی یا برای مراقبت های خانگی نیاز به اکسیژن اضافی دارند، بهتر است استفاده شود.
2. ماسک اکسیژن ساده
ماسک ساده نسبت به دیگر انواع آن دارای کاربرد بیشتری است. این تجهیز اکسیژن درمانی مانند نوع قبلی برای دریافت اکسیژنی کم تا متوسط قابل استفاده است. این نوع ماسک برای بیمارانی که از راه دهان تنفس می کنند، استفاده دارد. یک ماسک ساده استاندارد اکسیژن معمولا 6 تا 10 لیتر در دقیقه اکسیژن ارائه می دهد. این گونه حدود 35 تا 55 درصد میزان اکسیژن دمی یا همان FiO2 ارائه می دهد. این نوع ماسک معمولا در اتاق های عمل، زمان ریکاوری، هنگام جابجایی بیمار و در منزل استفاده دارند.
3. ماسک ذخیره کننده اکسیژن
سیستم های مخزنی می توانند اکسیژن را در حین دم و بازدم جمع آوری و ذخیره کنند. هنگامی که جریان تهویه هر دقیقه بیماران بیش از جریان تحویل دستگاه باشد، می توانند در هر زمان از مخزن خارج شوند. برای افزایش غلظت اکسیژن تحویل داده شده، اغلب از مخزن ماسک استفاده می شود.
4. ماسک اکسیژن ونچوری
سیستم های اکسیژن رسانی با جریان بالا، غلظت اکسیژن معینی را در جریان مساوی یا فراتر از نیاز جریان دمی بیمار ایجاد می کنند. ماسک ونچوری می تواند اکسیژن غنی شده با جریان بالا را با غلظت دلخواه ایجاد کند زیرا اکسیژن را با هوای اتاق مخلوط می کند. این میزان FiO2 دقیق و ثابت تولید خواهد کرد. سطح غلظت اکسیژن به ترتیب معمولاً به ترتیب روی 24، 28، 31، 35 و 40 تنظیم می شود. ماسک ونتوری اغلب زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که پزشک نگران حبس CO2 می شود یا هنگامی که حرکت تنفسی ناسازگار باشد. برای اطمینان از تجویز دقیق اکسیژن از طریق این سیستم، باید از آنالیز اکسیژن استفاده شود. از این دستگاه می توان برای اطمینان از تحویل اکسیژن دقیق و همچنین حفظ رطوبت راه های هوایی مصنوعی استفاده کرد.
مشخصات ماسک اکسیژن با کیفیت
ماسک اکسیژن با کیفیت دارای ویژگی های زیر است:
- قابل انعطاف بوده و استاندارد باشد.
- با آناتومی بدن فرد بیمار طراحی شده باشد.
- رنگ آن شفاف بوده و بوی نامطبوع نداشته باشد (بوی پلاستیک ندهد).
- گیره نازال آن قابل تنظیم باشد.
- بدون لاتکس ساخته شده باشد.
- دارای سایزبندی برای استفاده افراد مختلف باشد.
- بندهای آن ضدحساسیت بوده و از الاستیک نرم ساخته شده باشند.
- برای تنفس راحت به دهان و بینی نچسبد (در عین حال که اندازه صورت باشد، از دهان و بینی فاصله داشته باشد).
- جهت استفاده از تمام مخازن یا دستگاه های اکسیژن ساز طراحی شده باشد.
علائم کمبود اکسیژن در بدن بیمار
از علائم کمبود اکسیژن در بدن بیمار می توان به سرفه، سردرد، تنگی نفس، نوسان فشار خون، از داست دادن تمرکز، خستگی، بی خوابی، سوزن سوزن شدن بدن مخصوصا کف پا و قفسه سینه اشاره کرد. چنین فردی باید به پزشک مراجعه کند و در صورت لزوم از مخزن اکسیژن و ماسک کپسول اکسیژن متناسب با اکسیژن مقدار نیازش استفاده کند.
آیا کمبود اکسیژن باعث خواب آلودگی می شود؟
فردی که دچار کمبود اکسیژن کم تا متوسط است به بیماری آپنه خواب یعنی اختلال در خواب دچار می شود. گاهی اوقات بی خواب می شود و گاهی خواب آلودگی به سراغ او می آید و مایل است به طور مداوم بخوابد. این افراد با مراجعه به پزشک می توانند با استفاده از درمان لازم به همراه اکسیژن درمانی به وسیله ماسک کپسول اکسیژن مشکل خود را حل کنند.
درمان طب مرکز فروش باندوگاز استریل سوختگی و کرایه لوازم پزشکی در ایران می باشد.
