خواب رفتگی سر

خواب رفتگی سر یکی از مهمترین علائم می باشد که انسان می تواند در طول زندگی خود آن را تجربه کند.

گزگز سر :

گاهی اوقات حس گزگز یا سوزن سوزن شدن قسمتی از بدن را فرا می­گیرد که به آن خواب­رفتگی یا Paresthesia می­گویند. خواب­رفتگی در اعضای مختلفی مانند بازو، دست، پا و.. اتفاق خواهد افتاد اما یکی از نادرترین انواع آن، حس خواب­رفتگی در ناحیه سر است که می­تواند علل مختلفی داشته باشد. ممکن است شما پس از بیدار شدن از خواب، این احساس را در دست­ خود داشته باشید و دلیل آن خوابیدن چند ساعته شما بر روی دست باشد که با اندکی صبر برطرف خواهد شد، یا زمانی که بر روی پاهای خود نشسته­اید، پس از بلند شدن در پاها حس گزگز را تجربه ­کنید. حس خواب­رفتگی سر هم ممکن است مانند موارد بالا بی خطر باشد اما گاها دلیلی جدی دارد که در ادامه به توضیح آن­ها خواهیم پرداخت.

علل مختلف :

• عفونت :

 عفونت­ها می­توانند منشا متعددی داشته باشند مانند عفونت ناشی از سینوس­ها، سرماخوردگی، آنفولانزا و … که موجب التهاب سینوس­ها شده و این حس را در ما ایجاد می­کنند.

در زمان عفونت، بزرگ­تر شدن سینوس سبب ایجاد فشار در عصب­های اطراف شده و حس گزگز را ایجاد می­کند. برای رفع آن می­توان از کمپرس گرم، بخار و داروی سرماخوردگی استفاده کرد. با برطرف حس کردن حس فشار ایجاد شده بر روی اعصاب، حالت گزگز سر هم از بین خواهد رفت.

• میگرن و سردرد­های حاد :

انواع سردرد­های شدید با تغییر جریان خون باعث ایجاد فشار اضافه بر روی اعصاب سر گشته و حس خواب­رفتگی را ایجاد می­کنند. معمولا برای افرادی که میگرن دارند این مشکل بیشتر از سایر افراد پیش می آید.

• استرس واضطراب:

استرس از جمله عواملی است که ممکن است مشکلات متعددی را برای بدن ایجاد کنند. اضطراب بیش از حد باعث ایجاد هورمون­های مختلفی نظیر نورآدرنالین خواهد شد. پس از ترشح این هورمون­ها، خون بیشتری به سر انتقال یافته و حس خواب­رفتگی را به همراه خواهد داشت.

• بیماری­های خود ایمنی:

به طور معمول سیستم ایمنی بدن در صورت وجود عوامل بیماری­زا مانند میکروب­ها، به آن­ها حمله کرده و از بدن دفاع می­کنند. گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن در تشخیص سلول­های درونی و بیرونی دچار اختلال می­گردد و باعث می­شود به بدن خود فرد حمله کند. از جمله شایع­ترین بیماری­های این دسته شامل آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس، سندرم شوگرن هستند که سیستم ایمنی بدن، خود به اعصاب حمله می­کنند و در این شرایط سر دچار گزگز یا همان خواب­رفتگی می­شود.

• دیابت :

هر چیزی که می­خوریم توسط دستگاه گوارش به گلوکوز تبدیل می­شود. با کمک هورمون انسولین، گلوکوز وارد سلول ها شده و انرژی مورد نیاز بدن را فراهم می­سازد. زمانی که انسولین کافی برای باز کردن قفل گلوکوزها وجود نداشته باشد، اصطلاحا فرد به بیماری دیابت مبتلا شده است. در صورتی که دیابت به درستی کنترل نشود، سبب آسیب به اعصاب بدن خواهد شد و معمولا در ناحیه پا باعث بروز مشکلاتی خواهد شد. با این وجود دیابت، گاهی دلیل بی حسی در ناحیه سر هم خواهد بود و با ایجاد مشکل برای اعصاب سر، حس گزگز را در شما به وجود خواهد آورد.

• ام­اس :

در بیماری اس­ام سیستم ایمنی بدن به میلین­ها حمله کرده و باعث آسیب­ به اعصاب خواهند شد. یکی از شایع­ترین عوامل در ایجاد حس گزگز در سر، بیماری ام­اس است که با تحت فشار دادن اعصاب و حمله به آن­ها ممکن است در ناحیه سر و صورت حس خواب­رفتگی ایجاد کند.

• مواد مخدر و استفاده از برخی از داروهای شیمیایی :

یکی از عوارض استفاده از مواد مخدر و یا الکل بیش از حد، حس خواب­رفتگی سر است. در کنار این موارد، ممکن است برخی داروها نظیر داروهایی که در طول شیمی درمانی مورد استفاده قرار می­گیرند، موجب ایجاد حس گزگز شوند.

• آسیب دیدگی در ناحیه سر :

ورود ضربه به سر، باعث آسیب­دیدگی اعصاب شده و مشکلات مختلفی را به وجود خواهند آورد که گزگز یکی از آن­ها است. ضرب خوردگی در ناحیه پشت سر، سبب ایجاد حس خواب­رفتگی در سر شده و در مواردی فلج شدن قسمتی از صورت را هم به همراه خواهد داشت.

• سکته مغزی :

در صورت بسته یا پاره­شدن یک شریان مغزی، اختلالی در جریان خون مغز اتفاق افتاده و فرد دچار سکته­ی مغزی می­شود. فقدان جریان خون صحیح، باعث ایجاد مشکلات زیادی برای سر می­گردد که یکی از آن­ها حس گزگز سر است.

• عفونت :

بطور مثال عفونت دندان، زونا، هپاتیت و … برخی از بیماری های عفونی دیگر نیز ممکن است دلیل خواب­رفتگی سر باشند.

• تومور مغزی :

زمانی که در سر توده­­ای از سلول­ها رشد غیر عادی داشته باشند، مشکلات متعددی برای فرد ایجاد خواهد کرد. اسم این بیماری تومور مغزی بوده و به دو نوع خوش­خیم و بد­خیم تقسیم می­شود. تومور مغزی نشانه­های مختلفی را مانند حالت تهوع، سردرد، مشکلات گفتاری، تشنج و …  با خود به همراه دارد. یکی از پیامد­های آن هم خواب­رفتگی مداوم سر است که در صورت ادامه یافتن باید سریع­تر به پزشک اطلاع دهید.

• تشنج :

پیام­های عصبی مغز توسط نورون­ها منتقل شده و در صورت فعالیت غیر طبیعی آن­ها فرد دچار تشنج خواهد شد. در صورت درگیر شدن کل مغز، تشنج عمومی و در حالتی­که قسمتی از مغز را درگیر خود کند، تشنج جزئی اتفاق میفتد. در تشنج جزئی فعالیت غیر طبیعی نورون­ها، از قسمت خاصی شروع می­شود و عوارض مختلفی را با خود به همراه دارد. یکی از این عوارض ممکن است احساس خواب­رفتگی در ناحیه سر باشد که در تشنج جزئی خود را نشان می­دهد.

علاوه بر موارد بالا، دلایل دیگر هم باعث ایجاد خواب­رفتگی سر خواهند شد اما احتمال آن کمتر است. کم کاری تیروئید، کمبود ویتامین، فشار خون نامتعادل و ضعیف بودن بدن هم می­توانند از عوامل ایجاد این حس باشند.

زمان مراجعه به پزشک:

اگر حس خواب­رفتگی سر گهگاه برای شما یا تنها یک بار ایجاد شده است، احتمالا دلیلی برای نگرانی نخواهید داشت. با سرماخوردگی هم ممکن است چند بار این حس را تجربه کنید که پس از مدت کوتاهی قطع می­شود. این مواقع معمولا حس گزگز به راحتی رفع شده و خطر جدی شما را تهدید نمی­کند.

چنانچه حس گزگز سر مداوم بوده و در زندگی رومزه­ی شما مشکلی ایجاد کرده است، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا بیماری شما تشخیص داده شود.