کلوئید یا گوشت اضافه وراه های پیشگیری از آن

 گاهی اوقات مکانیزم بدن پس از ایجاد زخم بر روی پوست به گونه ای عمل می کند که اثر کمی از زخم ایجاد شده، باقی می‌ماند و زخم با ایجاد بافتی قرمز و سفت ترمیم می شود که اصطلاحا به این پدیده کلویید یا به اصطلاح عامیانه گوشت اضافه گفته می شود.

معمولا کلوییدها ابعاد وسیع تری به نسبت زخم اولیه دارند و گاهی اوقات این کلویید ها آزار دهنده می شوند و موجب ایجاد خارش در سطح پوست می گردند.

علت گوشت اضافه

ایجاد کلویید ها برروی پوست هنوز علت مشخصی ندارد اما، کلوئید ها معمولاً در سیاه پوستان امری بسیار شایع‌تر است و همچنین این موضوع ممکن است به صورت خانوادگی و ارثی در افراد ایجاد شود.

معمولا کلویید در افرادی که مستعد به این مشکل می باشند، ممکن است بعدد از هر گونه آسیب پوستی مانند:  بریدگی، سوختگی، جوش صورت، گزش حشرات، خالکوبی، سوراخ کردن جهت جواهرات و هر نوع جراحی کوچک ایجاد شود.

علت ظاهر شدن کلویید ظاهراً به دلیل وجود مشکل در سلولهایی موسوم به فیبروبلاست که تولید بافت همبند جای زخم (کلاژن) را بر عهده دارند می باشند. البته این موضوع هنوز هم مشخص نیست که آیا  فیبروبلاستها مشکل دارند و یا مشکل در مواد شیمیایی کنترل کننده فعالیت آنها وجود دارد.

البته ممکن است هورمونها، مشکلات سیستم ایمنی و عاملهای ژنتیکی و وراثتی همگی در بروز گوشت اضافه نقش موثری داشته باشند. به هرحال هنوز هم علت دقیقی در ایجاد این مشکل پوستی وجود دارد.

 کلوئید در کدام قسمت بدن شایع تر است؟

کلویید ممکن است در تمامی نقاط بدن ایجاد شود اما این ضایعه ی پوستی اکثرا بر روی سینه، شانه‌ها و لاله‌های گوش ایجاد شوند.

چگونه از ایجاد کلوییدیا گوشت اضافه جلوگیری کنیم؟

1. از جراحی های غیر ضروری علی الخصوص در نواحی سینه، شانه، آویزه گوش ، چانه و پشت حتی الامکان -بپرهیزید.
2. پس از هر اسکار تا مدت طولانی حتی تا یک سال پس از ظهور اسکار از آن ناحیه مراقبت کنید و در صورت مشاهده علائم کلویید سریعا به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
3. در صورتی که کلویید در ژنتیک شما وجود دارد، بهتر است از سوراخ کردن گوش یا سایر اعضا و تاتو کردن بپرهیزید.
4. پس از وارد شدن هرگونه ضربه  به اسکار و ملتهب شدن آن سریعا به متخصص مراجعه کنید.
5. در صورتی که زخم یا اسکار شما در مناطق مستعد کلویید می باشند، بهتر است تا مدتی از سونا و سولاریوم و اقداماتی که این محل را گرم می‌کند، پرهیز کنید.

علائم ایجاد کلوئید

بافت کلویید معمولاً حدود سه ماه پس از آسیب اولیه پوست تشکیل میشود، اگرچه در برخی موارد این شکل گیری یک سال زمان میبرد. نخستین علامتی که جلب توجه میکند این است که رشد بافت همبند نرم جای زخم در خارج از کناره های زخم اولیه شروع میشود و حساس یا دردناک میشود و همراه با خارش و سوزش می باشد. گوشت اضافه گاهی اوقات بدون هیچگونه زخم پوستی مشخص ایجاد میشود، با این وجود، اکثر افراد خود، میتوانند به خوبی علت این مشکل را تعیین کنند. استخوان سینه، شانه، لاله گوش و گونه ناحیه های رایج بروز این مشکل هستند. ایجاد این بیماریروی مفصل، دامنه ی حرکتی را محدود میکند و به مرور زمان، رنگ قرمز اصلی به قهوه ای تغییر مییابد یا رنگ پریده میشود. رشد گوشت اضافه از چند هفته تا چند ماه طول میکشد و معمولاً آهسته است اما گاهی ظرف چند ماه ناگهان بزرگ میشود. اکثر جای زخم های کلوییدی به محض توقف رشد، در همان اندازه باقی میمانند یا کوچکتر میشوند.

درمان گوشت اضافه یا کلویید

• فشاردرمانی و مصرف ژل سیلیکونی

یکی از روش های اولیه برای از بین بردن کلویید ها یا گوشت اضافه، استفاده از ژل‌های سیلیکونی و فشار درمانی، می باشد که پزشک معمولا به بیمار به عنوان درمان خانگی پیشنهاد می کند.

• تزریق کورتون و استروئید ها

 این روش درمانی معمولاً اندازه و خارش ضایعه را کم می‌کند و به مرور زمان ضایعه را از بین می برد. تزریق داخل ضایعه داروهایی مثل Bleomycin یا 5FU هم در درمان کلویید مفید است. تزریق با دوز یا غلظت نامناسب یا در سطح غلط ممکن است موجب فرورفتگی در محل شود پس پیشنهاد می کنیم پس از ظاهر شدن گوشت اضافه این مشکل را با پزشک درمیان بگذارید.

توجه داشته باشید بافتهای کلویید در اکثر مواقع به تزریق استروئیدی به نام تریامسینولون داخل جای زخم واکنش مثبت نشان میدهند. فواصل بین تزریقها معمولا هر دو تا شش هفته یکبار تا زمان مشاهده علائم بهبود انجام می شود. این تزریقها گاهی تشکیل شبکهای از رگهای سطحی (تلانژکتازی) یا روشن و نازک شدن پوست پیرامون محل تزریق را به دنبال دارد. قرار دادن نوار اشباع شده با استروئید روی بافت کلویید به مدت 12 ساعت در روز نیز یکی دیگر از روشهای درمان گوشت اضافه است.

• لیزردرمانی

یکی از بهترین و موثر ترین روش ها برای کاهش حجم و قرمزی ضایعه لیزربه روش PDL می‌باشد. در این روش درمانی معمولا پزشک با تجویز سه جلسه لیزر کلویید را از بین می برد اما مواردی نیز وجود دارد که ممکن است جلسات لیزر درمانی را افزایش دهد.

توجه داشته باشید لیزر درمانی تنها درمواردی که اسکار صرفاً قرمز است روش بسیار موثری به حساب می آید. علاوه بر این استفاده همزمان روش تزریق کورتون و لیزر درمانی بسیار موثرتر از کاربرد هر کدام از این روش های درمانی به تنهایی می‌باشد.

• سرما درمانی یا کرایو تراپی

سرما درمانی نیز یکی دیگر از روش های موثر در درمان کلویید می باشد. این روش معمولاً همراه تزریق داخل ضایعه به کارمی‌رود.معمولاً چند جلسه کرایوتراپی برای درمان لازم است که این موضوع را معمولا پزشک معالج تشخیص می دهد.

در این روش درمانی معمولا ضایعه ی پوستی به کمک سوند مخصوصی منجمد می شود. این روش درمانی معمولا یا به صورت تکی یا در کنار دیگر روش ها، علی الخصوص تزریق استروئید، برای درمان کلویید مورد استفاده  قرار می گیرد.

کرایوتراپی در مراحل اولیه رشد گوشت اضافه را متوقف می کند. کمرنگ شدن پوست اطراف ناحیه تحت درمان از عوارض این روش به شمار میرود.

• درمان با اینترفرون

اینتروفرون آلفا نوعی داروی ضد ویروس است که در صورت استفاده شدن در کنار تزریق استروئید، اثر خوبی در از بین بردن گوشت های اضافه با خود همراه دارد. البته توجه داشته باشید این روش درمانی به تنهایی در درمان گوشت اضافه چندان کارآمد نیست.

• درمان با رتینوئیدها

رتینوئیدها، موادی هستند که معمولاً برای درمان آکنه و جوش کاربرد فراوانی دارند. در صورت استعمال رتینوئید بر روی سطح گوشت اضافه یا تزریق درون آن به مرور زمان کلویید از بین میرود. با این وجود هرگز این روش درمانی به عنوان  نخستین انتخاب پزشکان برای از بین بردن ضایعه های پوستی به کار نمیروند و مانند سایر روش های درمانی کارآمد نیستند.

• جراحی

نهایتاً در صورتی که کلوییدها با هیچ کدام از روش های معرفی شده از بین نروند،  باید از جراحی برای درمان کلویید استفاده کرد. قبل و بعد از جراحی باید از تزریق داخل ضایعه و تابش اشعه استفاده کرد تا شانس عود ضایعه به حداقل برسد. دقت کنید که جراحی مخصوصاً در محل‌های خاص مثل سینه و پشت ممکن است با عود بدتر از ضایعه اولیه همراه باشد.